ಮುಹೂರ್ತದ ಮಹತ್ವ

ತಿಥಿ, ವಾರ, ನಕ್ಷ ತ್ರ, ಯೋಗ, ಕರಣ ಶುಭವಾಗಿರುವಂತೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರೆ ನಾವು ಶುಭ ಫಲಗಳನ್ನೇ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಅದರ ಅನ್ವಯ ನೋಡುವ ನಿಯಮಗಳನ್ನೇ ಮುಹೂರ್ತ ನೋಡುವುದು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಜ್ಯೋತಿಷದ ಮೂಲ ನಮಗೆ ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಗುವುದು ನಕ್ಷ ತ್ರ ಮತ್ತು ಮುಹೂರ್ತ ವಿಷಯ. ಅಲ್ಲಿಂದಲೇ ಜ್ಯೋತಿಷ ಬೆಳೆದು ಬಂದಿರಬೇಕೆಂಬುದು ನಿರ್ವಿವಾದ. ಮುಹೂರ್ತ ಎಂದರೆ 48ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ. ನಮ್ಮ ಹಿಂದೂ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಕರ್ಮ ಸಿದ್ದಾಂತ ಮತ್ತು ಪುನರ್ಜನ್ಮದ ನಂಬಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿದೆ ಎಂದು ನಾವು ತಿಳಿದಿದ್ದೇವೆ. ಅಂದರೆ ಪ್ರತಿ ಕರ್ಮಕ್ಕೂ ಒಂದು ಫಲವಿದೆ. ಶುಭ ಕರ್ಮಕ್ಕೆ ಶುಭ ಅಶುಭ ಕರ್ಮಕ್ಕೆ ಅಶುಭ ಫಲ. (ನಾವು ನಮ್ಮನ್ನು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಭಗವಂತನಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ವರೆಗೆ) ಅದನ್ನು ನಾವು ಅನುಭವಿಸಿಯೇ ತೀರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಕರ್ಮಮಾಡುವಾಗ, ಶುಭ ಕರ್ಮವೇ ಆಗಿದ್ದರೂ, ಗ್ರಹಗಳು ಅಶುಭ ಫಲನೀಡುವಾಗ ತಿಳಿದೋ ತಿಳಿಯದೆಯೋ ನಮ್ಮಿಂದ ತಪ್ಪುಗಳಾಗಿ, ನಾವು ಆ ಅಫಲಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸಬೇಕಾಗಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ನಮ್ಮ ಋುಷಿಗಳು ಕರ್ಮಮಾಡುವಾಗಿನ ಸಮಯದ ಕುಂಡಲಿ, ಪಂಚಾಂಗ (ತಿಥಿ, ವಾರ, ನಕ್ಷ ತ್ರ, ಯೋಗ, ಕರಣ) ಶುಭವಾಗಿರುವಂತೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರೆ ನಾವು ಶುಭ ಫಲಗಳನ್ನೇ ಪಡೆಯಬಹುದು ಎಂದು ಮನಗಂಡು, ಅದರಂತೆ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದರು. ಇದನ್ನೆ ನಾವು ಇಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮುಹೂರ್ತ ನೋಡುವುದು ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ. 1. ಎಲ್ಲ ಷೋಡಶ ಕರ್ಮಗಳಿಗಲ್ಲದೇ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕರ್ಮಕ್ಕೂ ಅನ್ನಪ್ರಾಶನದಿಂದ ವಿವಾಹ, ಗರ್ಭಾದಾನದವರೆಗೆ, ವ್ಯಾಪಾರ, ಪ್ರಯಾಣ, ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕದಿಂದ ಗೃಹಪ್ರವೇಶದವರೆಗೆ ಎಲ್ಲ ಕರ್ಮಗಳಿಗೆ ಅವರು ಅವರು ಶುಭ ಮುಹೂರ್ತ ನಿರ್ಣಯಿಸಿ ಕೊಟ್ಟರು. ಅದಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಅವರು ಮುಹೂರ್ತಗುಣವನ್ನು ಕೆಡಿಸುವ 33ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೋಷಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿಮಾಡಿ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಈ ಕಲಿಯುಗದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ದೋಷವಿಲ್ಲದ ಉತ್ತಮ ಮುಹೂರ್ತದಲ್ಲಿ ಕರ್ಮಮಾಡಬೇಕೆಂದರೆ, ಮುಹೂರ್ತವೇ ಸಿಗಲಾರದೆಂದು ಮನಗಂಡು ಅವಕ್ಕೆ ಅಪವಾದಗಳನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸಿ ಹೇಳಿ ಮಧ್ಯಮ ದರ್ಜೆಯ ಮುಹೂರ್ತಗಳಾದರೂ ನಮಗೆ ಸಿಗುವಂತೆ ಮಾಡಿದರು. ಆದರೆ ಇಂದು ನಾವು ಕೆಲವೇ ದೋಷಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಂಡು ಉಳಿದವುಗಳನ್ನು ಉಪೇಕ್ಷೆ ಮಾಡಿ, ಅಪವಾದಗಳ ಜ್ಞಾನವಿಲ್ಲದೇ, ಮಧ್ಯಮ ಮುಹೂರ್ತಗಳನ್ನು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿ ಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿಯೂ ಸೋಲುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ದೋಷಗಳೆಂದರೆ 1.ದುಷ್ಟ (ತಾಜ್ಯ) ತಿಥಿ,ವಾರ, ನಕ್ಷ ತ್ರಗಳು; 2.ವಿಷ ಘಟಿಗಳು 3.ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷ 4. ಅಪರಾಹ್ಣ; 5. ಧೂಮಾದಿ ಪಂಚ ಉಪಗ್ರಹರು; 6. ಭೂಕಂಪಾದಿ ನಾಲ್ಕು ಸೌರದೋಷಗಳು; 7. ಗುಳಿಕ, ದಿನಗಳು 8. ಸಗ್ರಹ, ಅರ್ಧಪ್ರಹಾರ; 9. ವಿಷ್ಟಿ; 10.ಆರು ದುಷ್ಟ ಯೋಗಗಳು; 11.ಉಡು ತಿಥಿ; 12. ನಕ್ಷ ತ್ರ ಕೂಪ; 13. ತಿಥಿಕೂಪ; 14. ಕಾಲನಕ್ಷ ತ್ರ, ಕಾಲಾಂಶ; 15. ಚಕ್ರಾರ್ಧವ್ಯತಿಪಾತ;16. ಮೂರು ಸ್ಥೂಣ ದೋಷಗಳು; 17. ಮೂರು ಮೃತ್ಯು ದೋಷಗಳು; 18. ಅಂಧ ನಕ್ಷ ತ್ರ ಮತ್ತು ಉಷ್ಣಶಿಖೆ; 19. ಕಂಟಕ ನಕ್ಷ ತ್ರ, ಯಮಕಂಟಕ; 20. ಗಂಡ ದೋಷ; ಯಜಮಾನನಿಗೆ ಅನಿಷ್ಟವಾದ ನಕ್ಷ ತ್ರ, ರಾಶಿ; 21. ವೈನಾಶಿಕಾಂಶ, ಏಕಾರ್ಗಳ; 22. ಶೂನ್ಯಮಾಸಾದಿಗಳು; 23. ಗ್ರಹನಿಂದಬಿಟ್ಟ, ಹೊಂದಿದ, ಹೋಗುವ ರಾಶಿ; 24. ಆರು ಜ್ವಾಲಾದಿಗಳು; 25. ಮಾಸಾವಸಾನ, ವತ್ಸರಾವಸಾನ; 26. ಶ್ರೀದಿವಸಾದಿಗಳೊಳಗಿನ ಕಲಿ ಮೊದಲಾದ ಯುಗ್ಮ ದಿನ; 27. ಗ್ರಹರ ಅಸ್ತಾದಿಗಳು; ಪರಸ್ಪರ ದೃಷ್ಟಿ; 28. ವೇಧ ಸಹಿತ ಶೂಲ; 30. ಅಧಿಕ ಮಾಸ; 31. ಕೇತೂದಯ; 32.ಶಲಾಕಾವೇಧೆ; 33. ಆಯಾಕರ್ಮಕ್ಕೆ ನಿಷಿದ್ಧವಾದ ಮಾಸ, ನಕ್ಷ ತ್ರ, ರಾಶಿ. ಇವು ಕರ್ಮ ವಿನಾಶಕ ದೋಷಗಳು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 21 ದೋಷಗಳನ್ನಾದರು ಪರಿಗಣಿಸ ಬೇಕೆಂದಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನು ಅಪವಾದಗಳಿಗೆ ಬಂದರೆ ತಿಥಿ ದೋಷಕ್ಕೆ ಚಂದ್ರ ಬಲಿಷ್ಠನಾಗಿದ್ದಾಗ, ಚತುರ್ಥಿ, ಷಷ್ಟಿಯ ಘಟಿ; ಅಷ್ಟಮಿಯ 14ಘಟಿ; ನವಮಿಯ 25ಘಟಿ; ದ್ವಾದಶಿಯ 10ಘಟಿ; ಚತುರ್ದಶಿಯ 5 ಆದಿ ಘಟಿ ಬಿಟ್ಟು ಶುಭ ಕರ್ಮ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂದರು. ಇನ್ನು ವಾರದೋಷಕ್ಕೆ ರವಿಯು ಶುಭ ದೃಷ್ಟ ನಾಗಿದ್ದರೆ ರವಿವಾರ ಶುಭ. ಶುಭಗ್ರಹನ ಲಗ್ನ, ಶುಭ ಗ್ರಹನ ನವಾಂಶ ಲಗ್ನ , ಶುಭಗ್ರಹನ ಹೋರೆ ಇದ್ದಾಗ ಕುಜ, ಶನಿವಾರಗಳೂ ದೋಷವಲ್ಲ. ರಾತ್ರಿ ಕರ್ಮಗಳಿಗೆ ವಾರ ದೋಷ ವಿಲ್ಲ ವೆಂದರು. ಲಗ್ನದಲ್ಲಿ ಶುಕ್ಲ ಚಂದ್ರ ಶುಭ, ಕೃಷ್ಣ ಚಂದ್ರ ಅಶುಭ, ವಿವಾಹಕ್ಕೆ ಎರಡೂ ಅಶುಭ ವೆಂದರು. ಮೇಷ, ವೃಶ್ಚಿಕ ಬಿಟ್ಟು ಉಳಿದ ಶುಭ ದೃಷ್ಠಿ ಯೋಗ ಹೊಂದಿದ ಪಾಪ ಲಗ್ನಗಳು ದೋಷವಲ್ಲ ಎಂದರು. ರವಿವಾರ, ಅಥವಾ ಅಮೃತಾದಿ ಶುಭಯೋಗವಿರುವಾಗ ಅಥವಾ ರವಿ 3,6,10,11 ರಲ್ಲಿರುವಾಗ ಉಪಗ್ರಹ ದೋಷವಿಲ್ಲ. ಲಗ್ನಕ್ಕೆ ಚಂದ್ರ ದೃಷ್ಠಿ ಅಥವ ಯೋಗವಿದ್ದರೆ, ಶುಕ್ರನ ದೃಷ್ಠಿ ಅಥವ ಯೋಗವಿದ್ದರೆ, ಗುರುವಿನ ದೃಷ್ಠಿ ಅಥವ ಯೋಗವಿದ್ದರೆ ಭೂಕಂಪ, ಉಲ್ಕಾಪಾತಾದಿ ದೋಷವಿಲ್ಲ. ಅರ್ಧ ಪ್ರಹಾರದಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿನೆರಡು ಘಟಿ ಬಿಟ್ಟು ಮಾಡಬಹುದು. ಚಂದ್ರ ಶುಭಕರ್ಮ ನಿರತನಾದರೆ ಆರ್ಧಪ್ರಹಾರ ದೋಷವಿಲ್ಲ. ಯಮಕಂಟಕದಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯದ ಎರಡು ಘಟಿ ಬಿಟ್ಟು ಮಾಡಬಹುದು. ಶುಭನು ಕೇಂದ್ರ, ತ್ರಿಕೋಣದಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಯಮ ಕಂಟಕ ದೋಷವಿಲ್ಲ. ಗುಳಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಂತ್ಯದ ಎರಡು ಘಟಿ ಬಿಟ್ಟು ಮಾಡಬಹುದು. ಅಥವ ವಾರೇಶ ಅಥವ ಶುಭ ಗ್ರಹ ಲಗ್ನದಲ್ಲಿರಲಿ, ಗುಳಿಕ ದೋಷವಿಲ್ಲ. ಚಂದ್ರ ಬಲಯುತನಾದರೆ ದಿನ ಮೃತ್ಯು, ದಿನಗಳ ದೋಷ ಭಾಧಕವಲ್ಲ. ತಿಥಿ-ವಾರ-ಯೋಗ ದೋಷ, ಸೂರ್ಯೋದಯಾದಿ 6 ಘಟಿ ನಂತರ ದೋಷವಿಲ್ಲ. ನಕ್ಷ ತ್ರ ವಾರದೋಷ, 18 ಘಟಿ ಅಥವಾ ಯೋಗ ಮುಗಿಯುವವರೆಗೆ ಮಾತ್ರ ದೋಷವು. ಎಲ್ಲಾ ವಿಷ್ಠಿಗಳ ಕೊನೆಯ ಭಾಗವೂ ಗ್ರಾಹ್ಯವು. ತಿಥಿ ಕೂಪ, ನಕ್ಷ ತ್ರ ಕೂಪ ದೋಷ, ಸ್ಥಾನಾದಿ ಬಲಯುತರಾದ ಶುಕ್ರ, ಚಂದ್ರ, ಗುರುಗಳು ಶುಭ ದೃಷ್ಟ ರಾದರೆ ಅಥವ ವರ್ಗೋತ್ತಮ ರಾದರೆ ದೋಷವಿಲ್ಲ. ಶುಭಗ್ರಹನ ಕಾಲ ಹೋರೆಯು, ಕಾಳ ದೋಷವಿಲ್ಲ. ಕಂಠ, ಸ್ಥೂಣ ದೋಷ,-ಶುಭ ದೃಷ್ಟರಾದ ರವಿ, ಕುಜರು ಉಚ್ಛದಲ್ಲಾಗಲೀ ಸ್ವವರ್ಗದಲ್ಲಾಗಲೀ ಇದ್ದರೆ ಈ ದೋಷವಿಲ್ಲ. ದಗ್ಧ, ಮೃತ್ಯು ರಾಶಿಗಳು-ಸ್ವಸ್ವಾಮಿ ದೃಷ್ಠವಾಗಿದ್ದರೆ ಅಥವ ಗುರು ದೃಷ್ಠವಾದರೆ ದೋಷವಲ್ಲ. ಅಂಧ ನಕ್ಷ ತ್ರ ದೋಷ-ಚಂದ್ರ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿರುವ ಶುಭಗ್ರಹ, ಸತ್ಕರ್ಮ ನಿರತ ಚಂದ್ರ, ಸುಲೋಚನ ನಕ್ಷ ತ್ರಗತನಾದರೆ ದೋಷವಿಲ್ಲ. ಡಾ. ಅನಂತ್‌ ಜಿ. ಪಂಡಿತ್‌ sangraha